Minatortë kur u mbyllën në zgafellë, unë isha në zyre. Atëherë vazhdova edhe unë u sulidarizova me minatortë. Kaloi ni ditë, kaloi e dyta ditë, minatortë nuk deshtën me dalë. I kërkojshin udhëheqësitë, udhëheqsinë në atë kohë në Krahinën e Kosovës. Atëherë puntortë që ishin jashtë miniere, jashtë zgafelle fillunë sallën e prodhimit me shndërru në ni spital improvizues. Filloi gjendja e minatorëve t’ju keqësohet. 

[…] Aty kem pasë ni rol, kem lujtë rolin e motrave medicinale. I kishim mjekët tanë që kanë qenë mjekët e punës. Motrat u angazhunë, po kish nevojë me u angazhu numër ma i madh. Aty prej 20 shkurtit gjerë me 28 shkurt. Kur jonë dalë… kom qenë aty natë e ditë që s’kom shku kurrë niherë n’shpi. Derisa, atë ditë kur kanë dalë unë kom shku m’u pastru edhe ata dulën. 

Masi që kanë dalë kanë mbetë minatortë me gjendje t’randë shëndetësore aty edhe disa prej tyne i kanë transferu në spitalin e Mitrovicës. Mandena kanë hy me dhunë i kanë keqtrajtu edhe qashtu pse kanë qenë t’lëndumë i kanë keqtrajtu organet e sigurisë serbe n’atë kohë. Mandena gjithçka përfundoi. Fillunë masat e dhunshme, fillunë me na marrë n’pytje. Gjithçka ishte e errët masi minatorët dulën nga zgafella.

Linda ishte, s’e kanë lonë me u afru [gjykatës], ka qenë në mes të qytetit. E ka lëshu radion edhe në radio e ka ndëgju gazetarin Musë Preniqi, gazetar i Radio Prishtinës ka qenë. E unë e kom pa në sallë që ai ka kcy krejt karrikat edhe tavolinat për me dalë sa ma shpejtë me lajmru. Kjo ka vrapu qaq shumë sa edhe sigurimi është çuditë kur e ka pa në sallë të gjykimit […] I thanë, ‘U liru!’ Kjo dojke me pa babën. Krejt qytetarët kishin dalë, ballkonat plot, mirëpo përreth krejt policia. Edhe vendosën mos me na lonë me kalu nëpër qytet, por me shku andej ka rruga si tranzit ka Dudin Kërshi edhe me ardhë në Prishtinë […]. 

Për pesë minuta ka qenë si me qenë miting para shtëpisë qaq shumë kanë qenë njerëzit e grumbulluar. Na kena qenë afër shkollës në Breg të Diellit, aty është një pllato e madhe. Kur kena ardhë me qindra njerëz. Hymjen e kishin shtru krejt banorët e hymjes edhe shoqnia tjetër, tepiha të kuq. Plus e kishin bo, se atëherë kishte qenë koha e jorgovanit, me lule me jorgovana. 

Doli në ballkon, i përshëndeti. Patë edhe shumë fëmijë, nxanësa të shkollës. I kisha unë një dy-tri paketime bombonjera edhe e çova një fëmijë me i ble krejt çka ka bombone, sheqera në vetshërbim. Ai prej dritares krejt i ka gjujt. Menxi u qetësunë, po na rrethoi krejt policia. Ndoshta po e spjegoj pak ma lehtë, por s’ka qenë lehtë.

Ne shkum atje, zbritëm në zgafellë edhe nga arkivat m’u rikujtu por edhe mbaj në mend që ishte shumë emocionuse, shumë… sepse ata ishin nguju aty poshtë për Kosovën. Mos të harrojmë pastaj se vinin lajme të ndryshme. Ne ishim bë sy e vesh për vendimet që do të merreshin për Kosovën edhe vishin lajme të ndryshme. Kështu që, ne ishim pre faktikisht edhe të atyre që sot do t’i quanim fake news, lajme të rreme të atëhershme.

[…] Edhe te minatorët ja përcolla imazhin, ato mesazhin e studentëve që ne solidarizohemi, që jemi me ta. Edhe e mbaj në mend po edhe arkivat ma përkujtun që vërtet edhe aty kom qajt se ishte shumë e randë. I shihnim edhe disa ishin vërtetë në gjendje të randë. 

Edhe kur u ktheva, atë e mbaj në mend shumë mirë, unë e mora fjalën, prapë sigurisht them si femër po mendoj, si shkrimtare e re, si studente e Universitetit të Prishtinës. Edhe e citova, ishte citimi i Ana Frankut që thoshte, ‘Më mirë një fund i tmerrshëm se nje tmerr i pafund’. Edhe ja përcolla mesazhin minatorëve që ishim me ta, që falenderonin. Edhe vërtet ishte një moment, një moment shumë i madh, shumë i fortë.

I marr në Prishtinë në kerr kah ora katër a pesë masdite Ademin e Sellmen t’i çoj te familja e Nadirës në Bielinë në Bosne që osht’ 140 kilometra larg prej Beogradit. Thashë, ata le t’jenë të sigurtë atje edhe t’kursym prej këtij tmerri çka do të ndodh. S’po e di, të ndodhë çka të ndodh. Kur kom… edhe po e përcjelli në radio gjithë ditën mitingun në Beograd. Çfarë rastësie si për film, pikërisht t’u kalu une nepër Beograd për me vazhdu rrugën përtej për Bosnje dhe në Bielinë te familja e Nadirës, ato [Sllobodan Millosheviqin] e nij t’u fol në miting edhe t’u premtu që burgosje, anej-knej.

I dërgova fëmijët atje. Të nesërmit deshta m’u kthy në Prishtinë. Ndodh çka të ndodh duhet m’u ballafaqu me situatën, s’ki ka ikë prej vetës edhe prej vendit tond. As s’kisha arsye me ikë dika, s’kisha bo kurrëfarë vepre penale. Nesrit nihna me Nadirën në telefon, tha, ‘Pritëm’, tha, ‘edhe ti nesër se osht’ ni kolege e jemja Jelena Llovriq  prej Zagrebit këtu, po kthehet me kerr e i bijnë ka Bielina. Unë rri, tani unë e ti kthehemi bashkë’. ‘Ani’, thashë, ‘po rri edhe nji ditë’. Ata në mramje vonë e kanë aktivizu mekanizmin për burgosje. M’kanë përcjell mu, krejt e kanë ditë ka po shkoj dhe ai mekanizëm ka qenë ashtu që kërkesa nuk jom në Prishtinë, jepet kërkesa policisë të Bosnës që të më gjojnë në Bosne, të m’sjellë në Prishtinë. 

Në mramje vonë vijnë trokisin te dera e familjes të Nadirës policia e Bosnës. ‘Kërkojmë falje’. ‘Çka ka?’ ‘Kanë thonë me ju sjell në Prishtinë’. Thashë, ‘Po unë me kerr temin jom edhe ashtu t’u shku nesër në Prishtinë’. ‘Jo, na kanë thonë me neve duhesh me shku’. ‘Hajde, hajr i koftë!’ Nadirja veç ish’ nisë e smujsha me i lajmru. Unë me kerr të policisë të Bosnës në drejtim të Prishtinës, Nadirja prej Prishtine në drejtim {përshkruan me duar} të Bosnjes me makinën e asaj kolegës të vet Jelena Llovriq. Tani masanej vonë diskutojshim, thojshim, ‘Dikun jemi tejkalu po s’pe dijmë, s’pe dijmë ku’.

U organizum me hi në grevën e dytë, ‘Ja m’i liru, ja gjallë nuk dalim. Gjallë nuk dalim!’ Me 27.10. ‘89-tën, po ‘89-tën, 27.10. ‘89-tën fillon greva e dytë. […] E të shkojmë t’i thejmë ato ormanat, i thomë, ‘Hajde shkojmë poshtë t’i thejmë ormanat’ janë konë do shkallë kështu anena, mos po gjojmë diçka. Kur jom shku kom gjetë ni killë, ni tegëll, tegëll p’e din kësi të xhamit, kryp edhe ni tegëll sheqer edhe u gëzum kur i gjetëm ata. Erdhëm përpjetë thom, ‘Djem gjetëm, qishtu qishtu’. Po pasha Zotin shpesh më bjen në mend, rrënqethna, trupi më rrënqethët si fëmija i vogël, ‘Qitma mu ma shumë, qitma mu ma shumë krypën’ {hap pëllëmbën e dorës}. Po qata na ka majt, krypa na ka majt neve aty, se u ligën gjinja, pa hongër pa pi, terr, ujë jo, ujë të maqinës me pi, të tokës a din. Edhe me qata kryp e kena majtë shpirtin tri ditë e tri netë deri…

E sa kena nejt na tash, në të dytën ditë na i bllokun telefonat, na i bllokun, kur dojshin me fol ata me neve, qeky Qazim Shala që vike me fol me neve, e çeli telefonin tha, ‘Unë e di sa vetë jeni, unë e di’ tha, ‘sa punëtorë jeni poshtë me emra, me mbiemra ja u kom gjetë dokumentacionin, jeni të përjashtum prej pune’. Islam Xhafa i tha, ‘O drejtor…’ se ai dajtë në Vidishiq, ky i Vidishiqit, ‘O dajë’ thotë, ‘lëshona ni thes bukë s’po lypim sen veç thatë’. ‘Për terrorista’ tha, ‘bukë s’ka’. 

[…] Osht’ ni shakt domethonë ni lift tjetër, gjermani që e ka maru ktyneherë, te Mazhiqi atje naltë osht’ {tregon me gisht majtas}. E thojshum mos po na lëshohen qaty, po dikush, ‘Jo u kalbë, jo i vjetër, u prishë’ a prej qatyhi policia na ka nxjerrë, prej qati shakti. Na mendojshim që i moçëm shumë, gjermani kur e ka maru ktyneherë.