Filloi me zanatin e fotografit… kapak-kapak, kapak-kapak, fillunë motrat… i kom pasë tri motra. Njona… e madhja nuk ka punu. Lirije Pepa ka punu, ajo e dyta me Mersije Pepën. Ato jonë që kanë punu tonë jetën faktikisht me fotografi. […] Të gjithë jem marrë faktikisht me fotografi, krejt familja, përveç nanës edhe motrës t’madhe (qesh). […] i kom pasë nëntë vjet, dhjetë vjet s’po di tash pak ma asi… E u bo ndryshimi i lejenjoftimeve. Në fshatrat në Dukagjin pak ish problem gratë me ardhë me u fotografu e… a din, situata ka qenë e tillë pak… pak a shumë. Edhe erdh një… kryefshatari i Prilepit sa m’kujtohet, nifarë Dulje, i kanë thanë. Edhe me babën tu bisedu… kjo ka qenë vitet ‘69-ta, ‘68-të… s’po di tash tamon a din mos… ‘A mundeni me ardhë me fotografu?’ Ai e ditke që motra punon asi edhe u murrëm vesh, me babën, me motrën… edhe shkumë unë e motra. Unë isha fëmijë, unë me ia mbajtë jo mrapavijën, jo diçka me i ndihmu. Edhe fillumë prej fshatit Prilep, kështu që krejt fshatrat e Dukagjinit, me Prilep e tuj ardhë kah Deçani e… Strellci e këndej… këndej anën tjetër kah Prishtina, Zahaqi e kto që i kem fotografu. Ka qenë një punë bajegi e madhe atëherë.

Ne edhe në atë kohë, por nëse mund të them tregimet janë të ndryshme por në kohën e ish-Jugosllavisë, në kohën e komunizmit, ne i kemi festuar festat tona dhe babai im edhe pse ka qenë luftëtarë dhe ka luftuar në kohën e atyre luftërave të mëdha që kanë qenë, ne të gjithë këtu, sidomos në këtë fshat, të gjithë i kemi festuar festat tona. Festa jonë familjare ka qenë Shën Gjergji dhe normalisht që atëherë kemi përgaditur të gjitha në atë kohë, dhe çka kemi pasur mundësi sepse nuk kemi qenë ashtu të pasur, dhe patjetër është përgaditur ajo që atëherë ka qenë e rëndësishme, dhe kemi pasur mysafirë, e di si fëmijë i gëzoheshim atyre ditëve të festës që zgjasnin nga një ditë dy-tri edhe mysafirëve që na vinin normalisht në atë kohë edhe ato shoqërimet që i kemi pasur në kohën e festave. Domethënë ajo është, e të mos flasim për Krishtlindje, Pashkët, dua të them janë festuar ashtu siç festohen sot dhe kjo është diçka që është pjesë e traditës sonë të cilën e kemi kultivuar dhe do ta kultivojmë në të ardhmen.

Ai arkitekti thotë, ‘Kjo do t’bahet restaurant’. Mahmuti thotë, ‘Kjo do t’bahet ambëltore’. Se ky i thotë ‘Ç’kita e due, ç’këtë e due’.  ‘Po unë e kom projektue restoran, ti po m’thu ambëltore’. Ai [Mahmuti] thotë, ‘Unë po të thom ambëltore, ti po më thu restoran’. A e kupton? [I drejtohet intervistueses]. Edhe ashtu vendoset, si kanë vendosë. 

Thotë, ‘Veç me nji kusht, do ta bëjë si do t’thom unë, edhe enterierin mrena’. Edhe ai enterier, qiky enterier është prej ‘78-ës. […] Atëherë pranon baba im, ‘Do ta bëj si do të thoni ju, vetëm se do t’bahet ambëltore’. Edhe hapet me 19.11.1978 ‘Elida’.

[…] Historia e emrit është, siç thashë përpara që baba jem u shoqnu me Mahmut Bakallin deri në momentin e fundit, mandej ai u bo shkaku, motivi edhe arsyeja që ne erdhëm në ‘Elidë’. Edhe Elida, çika e Mahmut Bakallit, ashtu që s’kem mujtë me ja shpërbly me diçka tjetër, baba jem ka thanë që, ‘Ja lajmë ambëltores emrin e Elidës’. Për atë ka qenë dhuratë e jashtëzakonshme, dhuratë që nuk vlerësohet…

Në Tregun e Vjetër, andej ku do të hynit në rrugën e litar bërësve, aty ishte një sinagogë. Në pazar, përveç popullit turk dhe shqiptar të Prishtinës, populli hebre gjithashtu kishte dyqane. Prej atëherë, personalisht më kujtohen dy dyqane ku bënin jorgane, një ortar, dhe i di gjithashtu edhe dy rrobaqepës. Karakusheviq Nasko, çifut, ai ishte orator. Nga familja Prliçeviq, ata gjithashtu ishin familje me prejardhje hebreje, ata kanë qenë rrobaqepës. Këta ishin disa prej mjeshtërve të vjetër në atë pazar.

Ku saktësisht ka qenë sinagoga?

Eh, tash sinagoga, ju e dini sot ndërtesën e Kuvendit, prapa hyrjes ose hyrjes më të madhe të saj është atje, pikërisht përpara saj. Sinagoga nuk ishte kur ata shkatërruan atë zonë, sinagoga u zhvendos, dhe akoma qëndron deri në këtë ditë në vendin ku u zhvendos. Shtëpia e Eminçikut, Muzeu Etnologjik i tanishëm, përpara atij muzeu, sinagoga është zhvendosur atje.

Dhe familjet hebreje, ata kanë ikur?

Familjet hebreje, bazuar në atë që unë di, kishte shumë familje këtu gjatë Luftës së Dytë Botërore dhe ata u fshehën nga familjet e vjetra këtu në qytet gjatë atyre kohërave, i mbrojtën. Disa prej tyre u kapën nga pushtuesit gjermanë dhe u dërguan në kampe. Dhe më vonë, mendoj se pas vitit 1947, kur u krijua Izraeli, ata kanë lëvizur ngadalë atje. Mbaj mend drejtë mbi Taukbahçe, vendin e quajtur varrezë hebreje. Meqenëse nuk ishte shumë larg nga lagja ime, shkonim atje shpesh. Ka qenë ndoshta, nuk e di numrin e saktë, por rreth dymbëdhjetë varre të mëdha, sarkofagë. Ne shkonim ngjiteshim mbi to, rreziteshim të shtrirë, mbi gurë. Kishte simbole çifute dhe shkrime hebraike mbi to. Unë nuk e di nëse ky vend është ende atje, kisha dëgjuar se kishin mbetur dy deri në katër varre dhe e kishin marrë nën mbrojtje. Por unë nuk e kam parë që nga ajo kohë.

Unë i kom ditë… t’gjitha gjanat i di në Grand [Hotel], çdo send, mos t’thom edhe me lugë sa ka pasë Grandi e kom ditë, se unë i kom kry gjithmonë barazimet, regjistrimet, barazimet. Nuk ka pikë në Grand që une nuk e njoh në detaje. Ma mirë i njoh, po flas kështu, dhomat une se që i njeh nikoqirja. Ma mirë e njoh depon une se që e njeh depoisti apo i ka njoftë depoisti. Ma mirë e kom ditë une çka ka n’depo se që e ka ditë depoisti apo kuzhina invertarin e vet të cilin e ka përdorë. Se unë jom përmeqatë çdo muj, s’paku ni herë n’muj me to. Regjistrime, barazime, domethanë…

I keni pasë edhe lugtë e juja, masi i përmende lugtë. I keni pasë lugtë me mbishkrime? 

Po.

Kush ua ka maru ato?

Ato i kemi porosit… na ato i kemi pasë, po tash masi veç po don me ditë për invertarin në kohën kur osht’ maru Grandi, Tita, po flas apet për Titën, e ka pru invertarin e vet për 300 persona krejt flakë në argjend, invertari i argjend për 300 persona. Do të thotë, kur thom për 300 persona me t’gjitha. Me përjashtim, çka s’kanë mujt me u bo në flakë të argjend janë kanë kristal, kristal i klasit t’parë. Invertarin në flakë të argjend e ka punu “Famipa” e Prizrenit, “Famipa” e Prizrenit.

Po t’thom ni kujdes shumë t’veçantë, realiteti qysh osht’, osht’. Mirë me pranue ni… shumë osht’ i veçantë që invertarin fisnik na e kemi qujtë ktyneherë, argjend, fisnik, osht’ përcjellë nga policia serbe çdo gjashtë muj iu ka bo regjistrimi. Nuk ka guxoft me mungu asni send.