Përballë Bash Çarshisë aty u konë kafja e shtetit, aty u konë kafja e shtetit. Aty ka pasë edhe kongtarë e sene aty ka pasë, po m’kujtohet qysh jo, po m’kujtohet sepse 55 vjet […] Po atmosfera u konë qysh me thonë? Qajo atmosferë mo nuk kthehet kurrë. Qajo atmosferë mo nuk kthehet kurrë. Aty ajo kafja u konë plotë, gjithë. Ka pasë muzikë, ka pasë kongtarë. Aty shkojshin edhe pleq, edhe ri, edhe kta t’mesmët. Kush ka mujtë ka hi mrena, veç kush ka pasë pare normal, ajo pa pare s’munesh me hi n’kafe me pi. Po aty nuk kqyrshin, shembull a jonë konë kroat, a jonë konë rom, a jonë konë shqiptar, jo, jo, jo. Aty pa marrë parasyshë, aty hongshum, pishum krejt bashkë, krejt bashkë, aty s’ka pasë kurfarë problemi. Po qajo koha mo s’ma merr menja që kthehet, se aty u konë bash jeta e shishum, jeta e omël.

Çarshia ka qenë përplot me njerëz. Aty ka pasur njerëz dhe njerëz qesharak të cilët kanë ditur të tallen dhe të bëjnë shaka dhe të flasin. E sot unë kam frikë, këto dy vite më ka hyrë në mendje që fëmijët tonë do të harrojnë të flasin. Ata në telefon. Unë mendoj 24 orë po t’i lësh, do të thotë do të harrojnë edhe të flasin. 

Njerëzit kanë ditur të flasin dhe të shpikin tregime. Dhe si fëmijë më kujtohet cigare bleja por edhe kur jam rritur pak më i madh, dilnim. Pastaj diku ‘86-tën, ‘87-tën kur janë hapur kafenetë, unë djalosh ashtu. Pastaj e ‘88-ta, e ‘89-ta, ajo ka qenë, ku ta di atë nuk mund ta përshkruaj askush. Bukur ka qenë, ka pasur shoqërime. Edhe me shqiptarët jemi shoqëruar, edhe futboll kemi luajtur. Edhe sot shoqërohemi.

A kanë dalur nëpër kafene vetëm meshkujt apo? Si ka qenë me vajzat?

Jo, jo kanë filluar të dalin vajzat. Do të thotë ‘88-tën, ‘89-tën kanë filluar edhe vajzat të dalin. Do të thotë aty njoftoheshim, aty martoheshim, në kafene.

E kemi pasur atë ditë është quajtur Rifana tek ne. Në mbrëmjen e asaj feste, Shëngjergjit, aty mblidhej shoqëria kush dëshironte në shtëpi. Por më shumë ka qenë në Gllamë. E vendosnin tendën, dhe aty përgadisin, e ndezin zjarrin, pjekin qengj, dele kush çka dëshiron. Ka pije, këndim. Por ke mundur edhe të shkosh diçka të vjedhësh. Vetëm se, mendoj nuk ka qenë pastaj ka kaluar në shprehi që edhe diçka kështu ta marrësh. Por prej ushqimit që është përgaditur kush mund të vjedh, e han dhe përfundoi puna. Dhe këtë e kemi pasur zakon, fore kinse diçka të përmendet. Por shumë ka qenë, gjithë…

Kështu ka qenë çdo vit?

Çdo vit. Gjithë natën është kënduar deri në mëngjes, dikush po them në shtëpi. Pastaj i vendosnin ato luhatëset në kulm. Tani kemi ulluqe nuk bën. Ashtu në atë shtyllën e drurit dhe e vendosin litarin e lidhin, jastëkun dhe luhatet gjithë natën.

Më kujtohet atëherë më duket në fund të ‘60-tave kur u ndërtua Shtëpia e Kulturës. Dhe e kemi fituar një sallë të kinemasë dhe pastaj ajo ka qenë, ka qenë ideja që ne mund ta shikojmë Din Martinin apo jo dhe disa filma me kauboj dhe kështu. Pastaj e kemi pasur më të lehtë dhe më simpatike. Çdo të diel mblidheshim në atë Shtëpi. Kanë qenë ato ballot kombëtare, vallzimet, muzika e gjallë. Normalisht të cilën e kemi bërë vet, e kemi financuar dhe kështu me radhë.  

Më kujtohet rasti kur nuk kishim para për të blerë më shumë kitare, më shumë daulle, më shumë instrumente që do të na lehtësonin dhe përmirësonin kualitetin e atyre ballove. Dhe pastaj nëse mund të shprehem ashtu i mërzisnim ata njerëzit në komunë na jepni investoni pak në rini. ‘Jepni investoni, na nevojiten më shumë para, për atë për këtë’. Kështu që më kujtohet sa herë që kishim momente të tilla e na jepnin pak para dhe pastaj ne mblidhnim dhe më kujtohet se atëherë e kemi formuar orkestrën.

Më shumë është luajtur romanca e lehtë vendore, këngët e vjetra qytetare të bukura. E për besë i pranishëm ka qenë edhe Tom Jones, kanë qenë të pranishëm edhe Beatles. Kështu që kemi luajtur edhe njërën edhe tjetrën. Fatkeqësisht shumë pak kemi… ose nuk i kemi ditur apo ku ta di unë… Këngë popullore kemi pasur shumë pak, më shumë jemi orientuar në atë muzikën e cila ka qenë më moderne në atë kohë. Janë ato, për shembull Misha Kovaç apo ku ta di unë Jevremoviqi. Madje edhe disa këngë tona të vjetra prizrenase, dhe kështu me radhë.

Po e tregoj një anekdotë nga ajo kohë. Aty kanë shkuar kamionët pas kamionëve, aty për shembull është shtëpia e atyre kroatëve që tani janë më të fuqishmit, të cilët kanë mbetur, është lart diku dyqind metra që këtu e deri te posta kanë qenë të renditur kamionët dhe i ngarkonin. Ka qenë shpërngulje masive, unë ashtu, vështirë tejkalohet ajo, për atë që nuk është janjevas. Dhe tani, po vjen një grua e moshuar në vizitë dhe ashtu, si zakonisht, nuk ka ndonjë vështirësi të veçantë.

Dhe unë i thashë, ‘Gjyshe, në çka po ankohesh, çka po të dhemb?’ Thotë, ‘Po më dhembin kamionët’. Thashë, ‘Të gjithëve na dhemb’. Do të thotë ka qenë, ka qenë atëherë edhe ajo diagnoza, po më dhembin kamionët. Dhemb me të vërtetë, kjo shkonte, kjo shkonte, vetëm qëndroni në mbrëmje me ta, pini, shoqëroheni, nesër e shihni që nuk janë aty. Sepse vendimet janë marrë mbrenda natës. Thonë ata sot, ‘Nuk dojmë, neve nuk na nevojitet të shkojmë’. Dhe pastaj, ndodh diçka brenda natës, me siguri shkon një fqinj, shkon tjetri, pse të mbes unë, po shkoj edhe unë. Dhe kështu…