Pjesa e Parë
Agon Maliqi: Përshëndetje. Unë jom Agon Maliqi.
Aurela Kadriu: Agon, a mundesh me na folë për kujtimet e juja t’hershme t’fëminisë?
Agon Maliqi: Kujtimet e hershme t’fëminisë?
Aurela Kadriu: Jetën në Prishtinë, qysh ka qenë fëmirija juj n’qat’ kohë, n’qat’ periudhë? Familjen e juj? Domethonë krejt qito çka e përfshinë… çfarë familje jeni rritë, prapavijat e prindëve edhe krejt jetën qysh u kon’ n’mahallë, n’shpi? Krejt çka t’kujtohet.
Agon Maliqi: Domethonë, une kom lindë edhe jom rritë në, tash është rruga Nazim Gafurri, atëherë o, atëherë osht’ qujt’ “Miladin Popović”, që është te Shkolla e Mesme Teknike aty domethonë. Sot osht’, ajo shtëpi osht’ “Klubi M”. Kujtimet e hershme! Kujtimet e hershme jonë, s’e di… domethonë oborri i shpisë ka qenë njifarë lloj fushe olimpike për krejt lagjen, kanë ardhë me lujtë aty. Jom rritë domethonë kryesisht te oborri. Këto jon’ kujtimet ma, ma, ma kryesore. Mirëpo edhe te Blloku i Parë, i banesave që osht’ përballë. Domethonë, kjo ka qenë ai habitati, mahalla ku, ku jom, jom sillë si fëmi.
Kujtimet e para… nuk e di, domethonë, jon’ dy pak a shumë zona t’qytetit që i maj n’men. Domethonë osht’ kjo, pjesa e vjetër e qytetit te Blloku i Parë, oborri i shpisë, pak edhe Bregu i Diellit se anej…. Gjyshen e kom, kom ndejt shumë edhe te gjyshja andej. Edhe, po edhe pak edhe Ulpiana se kom pasë shokë që kanë qenë në Ulpianë. Kujtimet e para domethonë ma shumë jonë, m’kujtohen do sene që kur ka fillu shkolla njifarë forme. Prej atyhit pak nashta edhe për shkak t’socializimit ma shumë që kemi, rrethi i ri i njerëzve, edhe aty m’kujtohen detajet e para.
Kujtimet e para zakonisht te na jonë, s’po di, lidhen pak a din edhe politike kanihere, se kena qenë fëmi po kena, jena rritë në njifarë tensioni kështu. E kena ni. Edhe pse s’kena kuptu ça po ndodhë, kena qenë ni gjeneratë që e kena ni vazhdimisht njifarë tensioni që po ndodhë rreth neve. T’u e pa njifarë lloj stresi të njerëzve rreth neve, edhe qajo pak kështu m’kujtohet. Ndoshta…
Aurela Kadriu: Për cilat vite po flasim t’fëminisë? Ju jeni lindë…
Agon Maliqi: Ndoshta edhe për shkak se unë vi prej një familje domethonë që ka qenë politikisht edhe e angazhume, edhe domethonë e informume. Vazhdimisht kanë qenë lajmet e lëshume. Domethonë edhe babi ka qenë i angazhum politikisht edhe udhëtojke nëpër ish-Jugosllavi, jashtë botës nëpër konferenca. Edhe unë, aty e kom fitu ndoshta njifarë nashta vetëdije për atë që po ndodhë, njifarë lloj stresi. Po flas për fundin e ’80-tave, fillimin e ’90-tave, kur ka qenë taman njifarë lloj… ajo heqja e autonomisë.
Unë kom shku n’klasë t’parë në vitin 1990 kur hala ka qenë sistemi Jugosllav. Edhe e maj men’ domethonë që, shkollën fillore “Elena Gjika” e maj n’men që në klasë të parë e kemi pasë atë fotografinë e Titos hala në, në, në shkollë. Mirëpo kemi qenë gjenerata e parë që kanë hy në shkollë që s’kanë qenë Pionierë. Ka pasë qenë njifarë lloj ajo tradite që n’fillim domethonë në klasë të parë kur hishin i vnojshin ato të kuqet {demonstron me duar vendosjen e shallit}, ato të Pionierit. Edhe jemi gjenerata e parë që kur kemi hi në sistem shkollor s’i kemi pasë, s’jemi, s’jemi bo Pionier. Këtë e maj n’men’.
Edhe, mirëpo në klasë të dytë kur kom qenë ka fillu mandej sistemi paralel. E maj n’men’ që një kohë, një, një sen’ që m’kujtohet ka qenë që për një periudhë të caktume nuk shkojshim mo nëpër shkolla. Diçka, prap po thom njifarë kujtimi, njifarë tensioni, njifarë lloj shqetësimi të prindërve. Edhe e maj n’mend vetën nëpër do shpija në Breg të Diellit kemi majtë klasa me një mësuse aty për një kohë të caktume. Deri sa jemi kthy faktikisht në, në shkollë, në “Elena Gjikë”, si pjesë e sistemit paralel. Edhe aty mo fotografia e Titos nuk ka qenë.
Qito jonë do kujtime kështu pak ma, ma politike. Po ça m’kujtohet tjetër për shembull meqë jemi edhe n’këtë zonë të qytetit këtu te afër stadiumit… më kujtohen si fëmijë brohoritjet në stadion të Prishtinës. Kur ka lujtë Prishtina, u bojke qyteti krejt qetë, edhe najhere nëse e ngojshim lojën në radio ose dishka, nëse nuk ke qenë në stadion, edhe kur e bojke Prishtina naj gol ashtu u nijke deri te lagjja, deri te lagjja jonë. Ka qenë njifarë qyteti shumë i vogël, shumë ma ndryshe prej atij sot domethonë. Ka lujtë futboll Prishtina në stadion këtu, osht’ ndigju gati në krejt qytetin. Ka qenë ma katun, me thonë kështu, se sot.
Aurela Kadriu: A mundesh me na tregu pak edhe për prapvijën e familjes, domethonë kompozicionin e familjes, përbamjen?
Agon Maliqi: Okej, përbamjen. Kur jom rritë une. Domethonë kur jom rritë unë kemi qenë domethonë me gjyshen, gjyshja ka jetu me neve, me prindët. Jom rritë me gjyshen, gjyshi ka vdekë n’vitet ’80-ta, me prindët, mamin edhe babin. Edhe ma vonë, në vitin ‘94, ma vonë ka lindë edhe motra. Domethonë i kom kalu dhjetë vjet faktikisht une si, si djalë i vetëm. Këta kemi qenë, katër veta nja dhjetë vjet në shtëpi. Mirëpo ka qenë asi familje që, ku krejt, krejt familja domethonë ma e gjanë jonë mbledhë të na. Domethonë çdo natë e kemi pasë aty hallat, axhën. Krejt jemi, domethonë n’mramje jemi mbeldhë te, te shpija jonë. Kështu që jom rritë me djem të hallës, djem të axhës krejt bashkë… qysh thashë në atë stadiumin olimpik aty në, të lagjes në oborr të shpisë. Kjo osht’ njifarë forme ajo mjedisi në t’cilin jom rritë.
Aurela Kadriu: E përmende që familja juj ka qenë e angazhume politikisht. Po m’intereson pak ma shumë detaje për qita, prapavijën e prindëve tu edhe qysh kjo ka ndiku manej n’rritjen e juj?
Agon Maliqi: Po babi jem ka qenë, domethonë, në, i angazhum faktikisht qysh prej kohës… bile pak para se me lindë une, prej ‘80-tave, me shkrime… Shkëlzen Maliqi domethonë, me analiza, me gazeta. Ma vonë edhe politikisht me Partinë Social Demokrate edhe pjesë e asaj rezistencës civile, e protestave që kanë ndodhë në fund të ’80-tave, në fillim të ’90-tave. Qysh ka ndiku ajo te une? Tash muj ma shumë me mendu nashta në aspekt retroaktiv, se atëhere nuk osht’ që nashta kom pasë naj, naj, naj vetëdije për këto punë. Po, thash domethonë që kom qenë vazhdimisht i vetëdijshëm që ai nuk osht’ këtu për shembull, që ka dalë për konferenca, ka dalë nëpër… ja jashtë Kosovës.
Shpesh, për shembull… e maj n’men ka pasë qenë i ngujum në Amerikë nja nji vjet [jo], nja nji muj se u patën mbyllë kufijtë, s’mujke me u kthy. A din, krejt jon’ këto kujtime që si fëmijë i regjistron që diçka s’është n’rregull. Ose kujtime t’tipit – m’duket ka qenë viti ‘91 ‘92, a diçka e tillë – më pat’ marrë me veti atëherë në Maqedoni. Njifarë konference, nuk e maj n’men edhe çka ka qenë. Edhe në kthim e sipër na pat nalë policia dikun te Ferizaji. Kemi qenë me ni shofer të babit, edhe unë kom qenë aty. Dikun anej te, te kufini dikun anej te Kaçaniku, edhe natë, ora dy e natës. Atëherë ka qenë rrezik shumë. Edhe na patën kontrollu gjithë makinën. Nja, nja dy orë na kanë majtë aty.
Nxerrshin letra “Republika e Kosovës”. “Çka o kjo?” Edhe unë e maj n’men njifarë tensioni. Po tensioni jem ka qenë, se unë e kisha një allti [pistoletë] të ujit, që e pata ble në Maqedoni, edhe e pata mshefë nër karrikë (qeshë) se jom tutë mos po ma nxojnë policia. Domethonë qito lloj traumash, qito lloj kujtimesh… se na si fëmi s’kena mujt me i ikë politikës. Edhe qata une ja lo fajin krejt kësaj situate pse na jemi tepër t’politizum si gjeneratë, osht’ se politikën e kena pasë n’tona anët. Edhe t’ka nalë policia edhe ti si fëmijë e ki pasë një allti t’ujit, e maj n’men shumë si diçka traumatike që e pata mshefë. Edhe u lutsha “ishalla s’lypin nër karrikë se ma gjejnë alltinë e ujit”.
Kështu që angazhimi i tij politik edhe qito domethonë ka, ka mrri deri te ti. Po te unë ka pasë ndikim shumë edhe ta zojmë mjedisi i shpisë. Domethonë librat, gazetat, diskutimet n’shpi, domethonë që vazhdimisht kanë qenë për këto tema. Kështu që normal qajo manej ndikon te ti se çka, çka t’intereson edhe çka, domethonë nashta ka ndiku besoj shumë edhe n’ata se çka unë jom sot njifarë forme.
Aurela Kadriu: Po mandej kur keni shku n’shkollë a ka, a ka pasë naj trajtim ndryshe për juve t’u e pasë parasysh qët’ prapavinë politike t’familjes juj? Po flasim për kujtimet e shkollës fillore.
Agon Maliqi: Mu personalisht?
Aurela Kadriu: Po.
Agon Maliqi: Trajtim ndryshe nuk e besoj, nuk kom, nuk kom ndi. Ndoshta, ndoshta jom pak ma…
Aurela Kadriu:… sidomos gjatë periudhës kur keni shku nëpër shtëpi-shkolla…
Agon Maliqi: Po.
Aurela Kadriu: A ka qenë…. Qysh ka qenë narrativa, diskursi n’shpi? A keni, jeni ndi ma i rrezikum gjatë qatye udhëtimeve?
Agon Maliqi: Domethonë si shqiptar, domethonë trajtim ndryshe brenda komuntetit shqiptar nuk kom, nuk kemi ni se në atë, ka qenë ni periudhë e homogjenizimit. Domethonë s’ka pasë mo dallime kush vjen prej naj familje kështu komuniste, kush prej çka, domethonë se njifarë forme tensioni ka qenë me sërbët, me policinë, me kështu. Rreziku osht’ ndi. Në të 90-tat në Prishtinë n’përgjithësi nuk je ndi i sigurtë. Domethonë nuk kanë lëvizë njerëzt shumë përtej lagjeve, si fëmijë e mbaj mend domethonë. Sidomos qendra e qytetit ka qenë e rrezikshme. Ka pasë ma shumë banorë serbë nëpër-rreth qendrës, edhe a din si fëmijë kur jon’ këto grupet e vogla t’huliganëve t’kanë ndjekë, edhe jemi tutë ka pak.
Po, për me shku n’shkollë, tash ma, specifikisht në Breg të Diellit nuk, nuk m’kujtohet a ka qenë, a ka qenë najfarë rreziku. Mirëpo, tensioni ka qenë prezent se policia ka pasë, ka tregu shumë prezencë fizike atëhere, domethonë kanë qenë në çdo cep, në tërë qytetin. Bile, e mbaj mend te shpija jeme, aty te, ku osht’ pikërisht Shkolla Teknike, te ai trekandëshi që e lidhë, domethonë që shkon për Velani edhe knej për Vranjevc… aty ka qenë, krejt të ‘90-tave ka qenë një post-bllok. Çdo natë ka qenë policia aty. Ka pasë një, ça i kanë thonë ato, një mjet shumë t’madh policor, edhe aty kështu randomly, domethonë rastësisht i kanë, i kanë ndalë njerëzt.
Edhe domethonë ka, m’ka shku gati krejt – ta zojmë prej moshës pesë deri gjashtë vjeçare deri ne ’99-tën, une sa herë e kom kalu rrugën e kom pasë policinë prezente aty, edhe…. Nuk osht’ që ka pasë noj rast, nejse ka pasë edhe incidente ku jena ndjekë, na kanë ndjekë kjo bandë ose ajo bandë, po për mu ma shumë ka qenë ajo, zhurma e këtij, qysh i thojshin të policisë ato talky-walky [radio-lidhje] që i kanë thonë, ato që, që flasin…. Përrllëp-përrllëp {onomatope} e kanë pasë njëfarë zhurme. Ajo ka, ajo ka… me bo me ni edhe sot e kom si kështu traumatike se ka qenë taman njifarë zhurme e përditshme e terrorit njifarë forme, e tensionit që e ki përjetu sa herë e ki pa, e ki pa policinë.
Edhe atë reagim e kom edhe n’ditë t’sotit ndaj çfarëdo lloj policie e përjetoj ku shkoj n’botë, e kom pak njifarë kështu ni shtang, ni shtangie se na ka mbet prej asaj kohe. Edhe pse policët në vende tjera të botës jonë përgjithësisht t’sjellshëm, nuk kanë najfar synimi t’keq ndaj teje… mu ma kanë lonë atë traumën edhe atë frikën prej, prej policisë si diçka që duhësh me ju tutë. Kështu që frika ma shumë ka qenë qeshtu. Ma shumë si diçka që e ki ni nëpër ajër se sa diçka konkrete. Ose natyrisht edhe prindët t’kanë, t’kanë paralajmëru a din. Mu n’fakt i maj n’men nja nji ose dy raste ku m’ka paralajmëru edhe mami që m’ka thonë, “Kujdes pak ku po shkon, me kon po rrin? Se ti je djali i dikujt që nashta dikush mundet me bo dishka.” Këto i mbaj mend, faktikisht nja dy raste. Edhe m’patën lonë përshtypje, a din, se që duhet me pasë kujdes. Kështu që, qato i maj n’men, po.
Aurela Kadriu: Mandej, ku keni shku në shkollë t’mesme?
Agon Maliqi: Gjimanzi “Sami Frashëri”.
Aurela Kadriu: Edhe qysh ka qenë qajo periudhë për juve?
Agon Maliqi: Une jom gjenerata e fundit faktikisht në, që kemi qenë në “Sami Frashër” nalt në “Kodër të Trimave”. N’vitin ‘98 e kom fillu shkollën e mesme, domethonë kemi qenë hala në sistemin paralel.
Aurela Kadriu: Në Kodër të Trimave në shtëpi?
Agon Maliqi: Shpija e Herticëve[1], po. N’sistem paralel. Për mu ka qenë shumë, n’fakt, e randë ajo si përjetim se unë e kom pasë shpinë 30 sekonda ose nji minutë prej gjimnazit “Sami Frashëri”. Edhe mu deshke me kalu në kamë me pa gjimnazin “Sami Frashëri”… edhe serbët t’u shku në shkollë n’gjimnazin “Sami Frashëri”, t’cilët kanë qenë aq t’pakët në numër që s’e kanë mbushë as shkollën besoj… edhe me kalu aty edhe me marr autobusin – e merrshim ni autobus dikun ose kaniherë e merrshim naj taksi t’vogël, u bojshim grup për me shku, ndonjëherë edhe ecshim, për me ecë deri në “Kodër të Trimave”.
Domethonë, u dufke me kalu njihere aty edhe manej me ecë edhe nja 20 minuta rrugë, gjysë ore rrugë, për me shku në sistemin, sistemin paralel. Domethonë ka qenë ni, domethonë… sot e kujtojna pak edhe me fore atë kohe, domethonë çfarë kushtesh kanë qenë ato shpija me…. Domethonë ni shpi që i futshin mrena 200 e disa nxansa. U dufke m’i deshë këpucat në hymje. Ka qenë dhoma e këpucave që ka pasë njifarë ere t’ranë (qeshë). Edhe s’po di. Domethonë qajo osht’ përjetimi i shkollës t’mesme. Mandej e kemi ndërpre aty, afër fundit vitit parë ka fillu lufta edhe…. Po kom shumë kujtime prej asaj periudhe se edhe ma i rritun, 14 vjeçar, ata e maj n’mend kështu shumë, shumë kthjellët.
Aurela Kadriu: E periudhën e luftës a e keni kalu në Prishtinë apo… qysh ka qenë për juve periudha mbasi që u nda shkolla, që u kry edhe filloj lufta?
Agon Maliqi: Nuk e maj n’men saktë momentin kur osht’ ndërpre. E di që une, unë jom largu me 23 mars, ni ditë para bombardimeve, në Maqedoni. Nuk kom, nuk kom qenë këtej gjatë bombardimeve. Kemi, jemi largu për shkak se babin e kom pasë në Zvicërr jashtë, edhe ai, ai nga frika që po fillon diçka na tërheqi, na tërhoqi edhe neve meqë ai s’mujke me u kthy. Kom qenë në Maqedoni gjatë luftës edhe…. Po tensionin e maj n’men domethonë, se n’fakt ajo shpija e Herticëve osht’ ni pozicion shumë strategjik edhe prej aty nalt shihet ni pjesë e bukur e mirë e Llapit.
Edhe kur kish luftime, ta zojmë, në Llap aty u nijke edhe n’shkollë. Kohna shumë abnormale kanë qenë. Po me 23 mars kom, kom shku edhe manej jom kthy, nëse s’gaboj, me 4 korrik. Ka qenë 4th of July[2] pikërisht kur jom kthy në Prishtinë, në ‘99-tën.
Aurela Kadriu: Qysh, po mendoj për periudhën në Maqedoni, a keni nejtë si refugjatë, a keni…
Agon Maliqi: Po, po po. Kemi qenë refugjatë. E maj n’men ato, kemi pasë ato kartonat e gjelbërt zgriženo lice u qujshin. Begalci [refugjatë] na thojshin. Kemi qenë të zhvendosun në Tetovë, ni familje që na kanë pritë atëherë. Edhe për ni kohë kemi shku edhe në shkollë, në gjimnazin e Tetovës. E patëm bo njifarë improvizimi, majshim klasa sa mos me hupë, sa mos me…
Aurela Kadriu: A ju kanë numëru ato, ajo periudhë e shkollës manej kur jeni kthy…
Agon Maliqi: Jo, nuk m’doket që na u kanë numëru. Ato kanë qenë e vështirë me administru n’kthim masnej prej ktuhit kush ku ka shku, a din. Kemi qenë t’shprëndamë krejt refugjatë do në Shqipëri, do…
Aurela Kadriu: Çka ka ndodhë me shkollën kur jeni kthy?
Agon Maliqi: Kur jemi kthy, nëse nuk gaboj, na jemi kthy domethonë verës, kemi fillu në shtator mandej mandej në “Sami Frashër”. Edhe diçka e kemi pasë mbajtë njifarë periudhe, si dy javë, kishe si me kompenzu atë vitin paraprak. Diçka qashtu m’doket ka qenë a din, pak si formalisht na e kanë kry atë vitin e parë. Kemi bo diçka, nëse s’gaboj, nja ni periudhë t’caktume që me përfundu vitin që e patëm lonë n’gjysë edhe mandej patëm vazhdu normalisht vitin e ardhshëm. Po normal, tash kësaj here në ndërtesën e “Sami Frashërit”.
Aurela Kadriu: Edhe a mban mend najsen prej qasaj periudhës kur jeni kthy në shkollë? A e mban mend mbramjen e maturës, ose diçka të tillë? Domethonë, ambientin?
Agon Maliqi: Po…
Aurela Kadriu: Atmosferën?
Agon Maliqi: Atmosfera, s’po di. E maj n’men jashtëzakonisht mirë ditën e parë kur kemi hy në gjimnazin “Sami Frashëri”. Për neve ka qenë përjtim shumë… domethonë se shumë hapsina t’qytetit kanë qenë të ndalume për neve, tash përnihere m’i pa për herë t’parë. Unë e maj n’men shumë mirë kur kom hi n’gjimnaz i mahnitun me sallën… domethonë me krahasu me shpinë e Herticëve ka pasë qenë domethonë si naj pallat mbretënor na u dok’ke. E maj n’men kur kom hy në, në, në “Boro Ramiz” për shembull në sallën e sporteve që ka qenë… ke kalu aty gjithë jetën edhe s’ke, s’të ka çu kurrë rruga me hy n’sallë t’sporteve. Domethonë në moshë tash 15 vjeçare për herë t’parë me hy në, në sallë t’sporteve ka pasë qenë ni përjetim i jashtëzakonshëm.
Domethonë papritmas ni dimension krejt i ri i qytetit, t’cilit na s’kena pasë qasje ma herët. Ça maj n’men në “Sami Frashër” tjetër? Maj n’men, detaje t’adoleshencës mo, a din. E maj n’men vijshin projekte të ndryshme me na ndihmu, donacione. Kosova ka qenë atëherë vatër e ktyre sendeve. Na patën instalu njifarë sistemi të, audio-sistemi, n’çdo klasë ka pasë kështu sound-system, autoparlanta edhe ni sistem qendror në bodrum ku ka qenë njifarë lloj si miksete, si DJ. E patëm bo edhe DJ-në e… edhe unë bile, m’pat ra me lëshu muzikë disa herë… DJ i shkollës. Në mes të orëve, bike zilja, u lëshojke naj kangë. Ose në pushim t’gjatë. Njoftimet u bojshin… e qesi sene.
Domethonë do qesi detaje m’kujtohen, a din, kishe filloi njifarë si, njifarë periudhe krejt e re për neve. Sene që s’na ka shku menja që mujn me ndodhë.
Aurela Kadriu: Mandej qysh… a po na tregon tashti ma n’detaje t’lutna për qita, qysh ka ndodhë, qysh ke ni për “Postpesimistët” edhe qysh ka ndodhë inkuadrimi juj në “Postpesimistët”?
Agon Maliqi: Për “Postpesimistët” unë kom ni edhe para luftës. Domethonë kom qenë në atë moshën 13-14 vjet edhe diqysh ka ardhë informacioni të unë. Nashta përmes prindëve, nashta… ashtu e kom dijtë që osht’ organizatë e t’rive që prodhojnë domethonë jo gazetën, jo gjana t’tilla, mirëpo nuk osht’ që kom pasë naj, naj, naj kontakt të drejtëpërdrejtë. Ma n’detaj kom pasë, domethonë ma shumë kom ni domethonë mas luftës njifarë forme kur disa shokë t’mi inkuadrohen edhe përfshihen aty. Edhe, domethonë mandej nuk m’kujtohen si-qysh rrethanat, m’ftojnë edhe mu me shku me ni takim të “Postpesimistëve”.
Edhe prej aty tutje manej fillova me shku rregullisht edhe domethonë u bona si anëtar. Kështu e kujtoj pak si mjegullt, n’kontekstin se qysh, po e di që për herë t’parë kom qenë në, te Salla e Kuqe e Pallatit të Rinisë. Aty nalt te kati i dytë i Sallës Kuqe kanë qenë do dhoma, do si zyre. Aty e kemi pasë një takim, aty kom shku për herë t’parë. Ka qenë viti 2000, besoj 2000 ka qenë. Vera ose pranvera e 2000-shit kur kom shku për herë t’parë në këtë takim.
Aurela Kadriu: Mandej ku i mbajshit takimet tjera? A keni pasë zyre, a keni pasë…
Agon Maliqi: Ka qenë ma s’pari qajo në, në Sallë të Kuqe. Mandej i kemi ndërru, me kujtesën teme, tri-katër zyre në ato dy vjet që kam qenë unë. Fillimisht kemi qenë në Breg të Diellit te ambullanta e qytetit. Përballë ambullantës ni banesë, kemi qenë ni verë aty. E kemi pasë ni, ni banesë që e kemi përdorë si zyre. Edhe mandej kemi qenë, për pjesën kryesore që mbaj mend une aktivitetet, kemi qenë në Dardani, te “Santea” që quhet ajo pjesa aty. Te banesa në Dardani ajo e verdha. Aty në kat të dytë e kemi pasë nji banesë, që ka qenë e mobilume, e kemi domethonë pasë një zyrë të punës, kompjutera, salloni ka qenë si pjesë e takimeve, ku jemi mbledhë çdo ditë. Ata e mbaj mend si periudhë pak ma të gjatë, ka qenë dikun prej gjatë, krejt 2001-shit noshta deri n’fund të, deri ka gjysma e 2002-tës kemi qenë aty.
Aurela Kadriu: Po më intereson me ditë, tash ju jeni ashtu qajo që konsiderohet gjenerata e dytë e “Postpesimistave”? A ka pasë përbamje të “Postpesimistëve” pas luftës, si me thonë udhëheqës, ose najnjo që ju ka këshillu prej ktyne t’para luftës? A ka vazhdu linja e mendimit dhe aktivitetit me qenë e ngjashme me ato para luftës? Qysh ka evolu? Nëse mundesh, nëse man n’mend, nëse mundesh me m’tregu?
Agon Maliqi: Nuk e di n’fakt, noshta unë në fillimet kur kom qenë aty, kanë qenë disa anëtarë që kanë qenë pjesë e tranzicionit, kanë qenë edhe ma herët. Po ata ndoshta fillun me u largu ka pak, ka pak, se ndryshoi konteksti, ndryshoi interesimi, ndryshoi rrethi shoqëror. Krejt ai grupi ma kryesor, m’doket mo s’ka pasë qenë aty kur kom ardhë une. Edhe noshta manej edhe tjerët fillun me u largu. Po thom lufta i ka shkund krejt senet në Kosvoë, edhe ndryshun prioritetet e njerëzve, ndryshun asi…. Kështu që, me sa e di une, kur kom shku une në fillim, kur kom fillu me qenë shumë më aktiv, grupi ka qenë komplet tjetër prej atij që ka qenë para luftës.
Domethënë kemi qenë nji, edhe si grup i njerëzve kemi qenë… edhe si grup i njerëzve po edhe si lloj i aktiviteteve dhe organizimit, kemi qenë krejt tjetër. E vetmja noshta lidhje ka qenë organizata norvegjeze që ka qenë Norwegian People’s Aid[3] që ka qenë themeluse atëhere edhe ka qenë vazhduse e mbështetjes financiare kryesore. Edhe aty-këtu naj kontakt i vjetër me “Postpesimistat” e rajonit që i kanë pasë disa anëtarë tonë, po jo krejt pi neve. Domethonë se edhe ajo lidhja që ka qenë atëhere me zyrat e tjera sikur pak u shkëput edhe nuk është që kemi funksionu kështu si rrjet rajonal mo, po më shumë kemi qenë si organizatë lokale.
[1] Familja Hertica gjatë sistemit paralel në vitet e ‘90-ta kishin lëshuar shtëpinë e tyre në lagjen Kodra e Trimave për gjimnazin “Sami Frashëri”.
[2] Ang.: 4th of July, 4 korrik, Dita e Pavarsisë së Amerikës.
[3] Ndihma e Popullit Norvegjez.
